یکی از تالاب های ارزشمند ایران زمین تالاب زریبار در استان کردستان است که هر ساله در فصل مهاجرت پرندگان شاهد حضور هزاران پرنده مهاجر در زیستگاه هایش است. تیم پرنده نگری زریبار از انجمن سبز چیا که به صورت تخصصی در حال رصد و ثبت این پرندگان است، در طول سال و به ویژه فصل پاییز و زمستان رصد پرندگان تالاب را به شکل گروهی و در مناطق مختلف تالاب و زیستگاه های اطراف آن انجام می دهد.
در ادامه مشاهدات تیم پرنده نگری انجمن سبز چیا در روز ۱۹ مهرماه ۹۴ در منطقه شروان(شمال غربی تالاب زریبار) برای اولین بار پرنده نادر و کمیاب از نوع خروس کولی سینه سیاه در بین پرندگان مهاجر مشاهده شد. خروس کولی سینه سیاه با نام علمی Vanellus Spinosus ، بدنی به طول ۲۶ سانتیمتر دارد، پرنده ای زیبا با پاهای بلند و روتنه قهوه ای شنی، سر سیاه و زیر تنه سیاه و سفید است. دو طرف چانه و پهلوهای گردن سفید، دم سفید با حاشیه ی پهن سیاه رنگی در انتها، سطح زیرین پرهای پرواز وشکم سیاه پوشپرهای زیر بال سفید است.
خروس کولی سینه سیاه
این پرنده در حاشیه ی آب های شور و شیرین و مناطقی با پوشش گیاهی کم به سر برده و در سواحل شنی تولید مثل می کند. از آنجا که خروس کولی سینه سیاه به ندرت و اتفاقی در ایران دیده می شود. ضروری است که اقدامات مناسب برای حفاظتش در تالاب زریبار صورت گیرد.
تیم پرنده نگری انجمن سبز چیا با افزایش کار میدانی و مطالعاتی در زیستگاه های تالاب زریبار، آموزش جوامع محلی و افراد علاقه مند سعی در تامین امنیت و آرامش تالاب برای پرندگان دارد و تاکنون فعالیت های خوبی در این زمینه انجام داده اند و از سال گذشته تاکنون این پنجمین گونه با ارزش است که برای اولین بار در تالاب رکورد شده است.
در این فصل جمعیت پرندگان تالاب به صورت چشمگیری بالا می رود که از مهمترین گونه های با ارزش این روزهای زریبار در اوایل پاییز می توان به انواع مرغابی سانان همچون اردک ارده ای، اردک نوک پهن، اردک بلوطی، اردک سرحنایی، اردک سر سبز، کشیم ها، چند گونه با ارزش از آبچلیک سانان، انواع پرندگان شکاری همچون سنقر تالابی، دلیجه، سنقر گندمزار و بسیاری گونه های دیگر که عرصه های آبی و کنار آبی و آسمان تالاب را زیباتر از همیشه کرده اند و می طلبد از نردیک به نظاره این موجودات دوست داشتنی و عزیز نشست.
مشاهده این گونه پرندگان نادر و کمیاب نشانگر اهمیت بالای اکولوژیک و توانمدی زیستگاه های تالاب زریبار از نظر تغذیه و امنیت است که هرساله به تعداد پرندگان مهاجر و ترکیب گونهای در آن افزوده میشود و لازم است که با کارهای علمی و عملی مناسب این زیستگاه ها حفظ شود و از نابودیشان به وسیله ساخت و ساز، توسعه باغات و کشاورزی جلوگیری به عمل آید.